Bist Times Sunar
Bist Times, geniş kategori yelpazesiyle her alanda güncel ve kapsamlı haberler sunan bir haber platformudur. Bilim
Bist Times, geniş kategori yelpazesiyle her alanda güncel ve kapsamlı haberler sunan bir haber platformudur. Bilim
Temettü şirket hissedarlarına ortaklık payları oranında kar payı dağıtılmasıdır. Yıllık bilançoya göre belirlenen net kardan ya da bunun için ayrılmış yedek akçelerden dağıtılabilir. Kar payının dağıtılmasına anonim şirketlerde genel kurul karar verir. Ana sözleşmeye konulacak bir maddeyle, bazı pay tiplerine temettü ile ilgili olarak ayrıcalık tanınabilir. Böyle durumlarda, kar dağıtılırken yapılan ayrıcalıklarla ilgili oranlar dikkate alınmaktadır.
Şirketlerin temettü dağıtım tarihleri ise, değişkenlik göstermekle birlikte genellikle ikinci çeyrek içerisinde gerçekleşmektedir. Temettü hakkı kazanmak için şirket genel kurulunda belirlenen temettü dağıtım tarihinde ilgili hisse senetlerine sahip olmanız yani şirkete ortak olmanız ve kar payı alma hakkı kazanmanız gerekir. Temettü dağıtım tarihleri önceden BIST’te bildirilir ve kamuoyuna duyurulur. Bu tarihten bir gün önce hisse senedine yatırım yapmanız dahi temettü almanız için yeterlidir.
Nakit temettü alabilmeniz için temettünün dağıtılacağını gün hesabınızda hisse senetlerinin bulunması gereklidir. Alacağınız nakit miktar, şirketin önceden açıkladığı hisse başına net temettü tutarına ve elinizde bulunan hisse senedi adedine bağlıdır. Örnek olarak X şirketi hisse başına 1 TL net temettü ödeyeceğini açıkladı ve portföyünüzde X hissesinden 3.000 adet var. 3.000 TL’niz temettü ödeneceği tarihten iki gün sonra hesabınıza geçecektir. Temettünün dağıtılacağının açıklandığı tarihte hisse senedi fiyatı ödenen temettü miktarı kadar düşer.
Temettü ödemelerinin ne sıklıkta yapılacağını, tutarını ve zamanını şirketlerin yönetim kurulları belirler. Pek çok şirket bunu, kârlarını duyurdukları çeyrek bilanço dönemleriyle senkronize gerçekleştirir: Çeyreklik, altı aylık ya da yıllık olarak temettü ödemesi dağıtabilirler. Bunun dışında belirli koşullar altında bir defaya mahsus “özel temettü ödemeleri” de yapabilir.
Bu ödemelerin ardında pek çok farklı neden yatar. Özetlersek:
Kârları daha öngörülebilir olan, daha büyük ve köklü şirketler genellikle en iyi temettü ödeyenlerdir. Peki, istisna yok mu? Elbette var. Öncelikle her şirket mutlaka temettü dağıtacak diye kesin bir kural yoktur.
Yatırımcılar, bir hisse senedinin potansiyel getirisini değerlendirirken genellikle bu göstergeye bakar. Bir şirketin, dağıttığı net temettü miktarının hisse fiyatına oranı, temettü verimidir. Hisseye sahip olmak için ödediğin fiyatın yüzde kaçını temettü olarak geri alacağını gösterir.
Örneğin; X şirketimizin hisseleri 50 dolardan işlem görüyorsa ve şirket hisse başına 2 dolar temettü ödüyorsa, temettü verimi 4%’tür (2/50 x 100).
Temettü ödeme oranı, şirketin kazandığı kârının ne kadarlık bir bölümünü yatırımcılarına dağıttığını gösterir. Örnek olarak, Starbucks’ın (SBUX) 2021 yılındaki temettü ödeme oranı 52,83%’dür. Hisse başına 1,96 dolar temettü ödemiştir. 12 aylık hisse başınâ karı ise 3,71 dolardır.
Temettü ödeme oranı = Hisse başına ödenen temettü tutarı / Hisse başına kâr
Hisse başına kârı şirketin çeyreklik bilançosunda bulabiliriz. Hisse başına ödenen temettü tutarını ise şirketin bilanço dönemindeki duyurularından elde edebiliriz.
Bu oran temettü yatırımcısının beklentilerine göre değişebilir. Örneğin, eğer temettü büyümesini hedefliyorsanız ve temettü ödemesinin sürdürülebilir olmasını istiyorsanız, 80% ve üzeri bir ödeme oranı sizin için uygun olmayacaktır.
Kazancının tamamına yakınını ve bazen 100%’ü de geçerek kazancından fazlasını temettü olarak dağıtan bu şirketlerin temettü ödemelerine “sağlıklı” veya “sürdürülebilir” olarak bakılmaz.
Sağlıklı bir ödeme oranı, genellikle 30-50% arasında sayılır. 50-80% arası bir ödeme oranına “yüksek” gözüyle bakılırken, bu ödemeyi genellikle düşük yatırım yapan, geniş nakit rezervlerine sahip köklü şirketler sağlar.
Temettü verimi herkes için aynı mıdır? İlginç bir şekilde hayır, değildir. Hemen açıklayalım. Bir hisseyi aynı anda satın alan iki kişinin o hisseden alacakları temettü ödemesi, dolayısıyla da temettü verimi aynıdır. Burada bir ilginçlik yok.
Diğer yandan, eğer ilgili hisseyi çok önceden, daha düşük bir fiyattan alan bir yatırımcı için, güncel temettü verimi çok daha fazla olacaktır. Hemen bir örnekle açıklayalım.
Kıssadan hisse: Temettü yatırımcılığı uzun vadeli bir yatırımdır. Meyveleri yıllar geçtikçe olgunlaşır ve zamanla birlikte yatırımcılarının yüzünü güldürür. Bu noktada temettü hisselerindeki maliyetleri düşürmek ve temettüsünü düzenli olarak büyüten hisselere yatırım yapmak önemlidir.
Kısa dönemli düşünüp, temettü büyümesini, temettü ödeme oranını ve şirketin finansal sağlığını araştırmadan sadece temettü verimi yüksek şirketlere yatırım yapmak risklidir.
BİST TIMES uygulamasından ilgilendiğin şirketin hisse detay sayfasına girerek, “Temettü Ödemeleri” bölümünden;
BIST Temettü Endeksi; Yıldız Pazar, Ana Pazar ve Alt Pazar’da işlem gören ve değerleme günü itibariyle son 3 yılda nakit temettü dağıtan şirketlerin paylarından oluşur.
BIST Temettü 25 Endeksi BIST Temettü Endeksinde yer alan ve değerleme günü itibariyle temettü verimlerine göre büyükten küçüğe yapılan sıralamada ilk 2/3’lük dilimde yer alan ve ortalama fiili dolaşımdaki paylarının piyasa değeri en büyük 25 paydan oluşur.
BIST Temettü ve BIST Temettü 25 Endeksleri, 01.07.2011 tarihinde hesaplanmaya başlamıştır.
BIST Temettü 25 Endeksine dahil olacak payların seçiminde temettü verimi aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır.
(Temettü Verimi)i = (Ödenen Temettü)i – (Sermaye Artırım Tutarı)Bist Şirketi
(Piyasa Değeri) Bist Şirketi
Temettü Verimii: “Bist”şirketinin Değerleme Günü itibariyle hesaplanan temettü verimini
Ödenen Temettüi: “Bist”şirketinin içinde bulunduğu mali dönemde ödediği toplam brüt nakit temettü tutarını
Sermaye Artırım Tutarı: “Bist”şirketinin içinde bulunduğu mali dönemde ortaklara rüçhan hakkı kullandırarak yaptığı bedelli sermaye artırım tutarı ile rüçhan hakkı kullandırma fiyatının çarpılması sonucunda elde edilen tutarların toplamını
Piyasa Değerii : “Bist”şirketinin Değerleme Günü piyasa değerini ifade eder.
Detaylı bilgilere “BIST Piyasa Değeri Ağırlıklı Pay Endeksleri Kural Seti“nden ulaşılabilir.
BIST Temettü (XTMTU) ve BIST Temettü 25 (XTM25) Endeksleri kapsamında yer alan paylara buradan ulaşılabilir.
“Yatırım yapmak bir tablonun boyasının kurumasını veya çimenlerin büyümesini izlemek gibidir. Eğer heyecan arıyorsanız cebinize 800 dolar koyup Kıbrıs'a gidin.”
“Size nasıl zengin olacağınızı anlatayım. Tüm kapılarınızı kapatın. Herkes açgözlülük yaparken siz korkun, herkes korkarken de siz açgözlü olun.”
“Zaman zaman borsa düşecek ve zarar edeceksiniz. Eğer bunun olacağını anlamıyorsanız borsaya girmeye hazır değilsinizdir, borsada başarılı olamazsınız.”